Lëtzebuerg ass e räicht Land an deementspriechend war och eise Gesondheetssystem iwwert laang Jore ganz gutt. Iwwert déi lescht Joren huet sech dat awer ëmmer méi geännert. Wärend an deene leschte Jore vun der Politik alles op de Wirtschafts- a Bevëlkerungswuesstem gesat gouf, ass de Gesondheetssecteur vergiess ginn. Duerno koum dunn nach d’Covid-Pandemie dobäi, déi de Lëtzebuerger Gesondheetssystem an d’Gesondheetspersonal staark belaascht huet. Iwwert Jore sinn Zuele vun de Better erof gesat ginn, wat och der Tatsaach geschëlt war, dass ëmmer manner Personal do war, fir e gudde Service ze assuréieren.
Gläichzäiteg gëtt et grad bei verschidde Service eng ganz grouss Demande, zum Beispill bei den IRMen. Dëser ëmmer méi héijer Demande gouf iwwert Joren net Rechnung gedroen, mam Resultat, dass et aktuell ganz grouss Delaie bei de Waardezäite gëtt. Hei muss an Zukunft méi proaktiv geschafft ginn, fir dass dës Geräter a Servicer méi séier disponibel ginn, wann Demande klëmmt.
Grad iwwert eng limitéiert Liberaliséierung vum Gesondheetssecteur hätt een hei am Extrahospitalier fir déi néideg Offer kënne suergen, ouni d’Gesondheet vun de Patient:innen an d’Qualitéit vun de Servicer a Gefor ze riskéieren. Domat hätt dann och d’Zwouklassemedezin, déi scho laang eng Realitéit ass, ofgeschaaft kënne ginn.
Et dierf net sinn, dass hei zu Lëtzebuerg Leit mat engem méi héijen Akommes an d’Ausland ginn, fir e méi séieren Accès ze hunn, wärend Leit mat engem méi niddregen Akommes dacks méintelaang hei am Land musse waarden.
Dowéinst fuerdere mir:
Haut feelt et um néidege Gesondheetspersonal. Dëst kann zwar zu engem ganz klengen Deel op d’Iwwerbelaaschtung wärend der Covid-Pandemie zréckgefouert ginn, et ginn awer nach eng Rei aner Grënn. Beim Rekrutéiere vun neiem Gesondheetspersonal gouf iwwert laang Zäit ze vill op d’Groussregioun gesat, déi mir antëscht awer och schonn ofgraast hunn.
Vill Studenten, déi am Ausland Medezin studéieren, komme wéinst den onattraktiven Aarbechtsbedingungen net méi zréck op Lëtzebuerg. Dobäi kënnt, dass an enger Rei Länner mëttlerweil Mesuren ergraff goufen, fir d’Gesondheetspersonal am Land ze halen. Hei brauch et séier e Paradigmewiessel fir dës Entwécklung ëmzedréien an nees méi Gesondheetspersonal op Lëtzebuerg ze kréie respektiv direkt hei auszebilden.
Mir Pirate fuerderen dofir eng Verbesserung vun den Aarbechtsbedingungen duerch:
D’Offer fir medezinesch Servicer an Traitementer soll net nëmme koordinéiert sinn, mee och qualitativ héichwäerteg a fir jiddereen accessibel. De Moment gëtt et de Projet vun der Couverture universelle de soins de santé (CUSS), ee Pilotprojet, deen et erméigleche soll, dass jiddereen Accès zu medezinesche Servicer an Traitement huet.
Leider funktionéiert de Projet um Terrain an der Realitéit quasi net, well et ze vill administrativ Hürde ginn. Dowéinst hunn bis elo och net ganz vill Leit vun dëse Projet konnte profitéieren. Grad d’Aarmut kann awer ganz séier krank maachen, sou dass de Risiko besteet, dass vill Leit opgrond vun hirer Aarmut och nach schwéier krank ginn, well se keng Moyenen hunn fir bei een Dokter ze goen. An engem räiche Land wéi Lëtzebuerg dierf esou eppes net virkommen.
Och wann den Tiers payant, dee scho viru laanger Zäit ugekënnegt awer nach ëmmer net ëmgesat gouf, iergendwann kënnt, wäert dës Problematik net automatesch verschwannen, mee et wäert ville Leit éischter méiglech ginn, fir bei den Dokter ze goen, well si just nach deen Deel, deen net rembourséiert gëtt, mussen iwwerhuelen. Deene Leit, déi awer guer keng Moyen hunn an dowéinst och net verséchert sinn, wäert domat awer net gehollef ginn. Déi finanziell Situatioun vun enger Persoun oder engem Menage dierf a kengem Fall dozou féieren, dass Persoune keen Accès op medezinesch Servicer oder Traitementer hunn oder just op Servicer an Traitementer, déi vun enger mannerwäerteger Qualitéit sinn.
Generell muss dann och méi een héije Stellewäert op d‘Präventivmedezin gesat ginn, well déi beschte Krankheet ass déi, déi guer net réischt opkënnt. Zu enger gudder Präventivmedezin gehéiere fir eis verschidde Voleten. Zum enge mussen d’Leit besser informéiert ginn iwwert verschidde Krankheeten, hir Ausléiser a wat se virbeugend dogéint kënne maachen.
Mir brauche méi Präventiounspläng, déi d’Leit hei am Land méi séier informéieren an och besser openeen ofgestëmmt sinn. Well verschidde Krankheeten hunn zum Deel déi selwecht Urspréng, wéi zum Beispill eng ongesond an ze zockerhalteg Ernierung.
Mir fuerderen dowéinst:
Laang Zäit gouf net genuch Wäert op déi mental Gesondheet geluecht a vill Leit hunn sech souguer geschummt, wann si vu mentale Problemer oder Krankheete betraff waren, aus Angscht, si géifen dowéinst ausgeschloss a stigmatiséiert ginn. Problemer mat der mentaler Gesondheet kënnen awer jiddereen treffen, egal ob aarm, räich, jonk, al oder wat fir e Geschlecht een huet. Et dierf keen Tabu méi sinn fir zouzeginn, dass ee krank ass.
D’Behandlungen an d’Präventioun vun mentale Gesondheetsproblemer mussen dowéinst fir jiddereen accessibel sinn an d’mental Gesondheet muss endlech dee Stellewäert an eiser Gesellschaft kréien, dee se verdéngt huet. Vu politescher Säit muss nach méi gemaach ginn, fir d’mental Gesondheet vun alle Bierger:innen hei am Land ze fërderen an eng héichwäerteg Offer iwwerall am Land ze assuréieren.
Leider ginn et och méi schwéier mental Krankheeten, déi méi Zäit a Ressourcen fir d’Behandlung brauchen. Mir hunn hei zu Lëtzebuerg awer vill ze wéineg Plaze fir all dës Fäll opzehuelen, well déi néideg Strukturen a Personal an de psychiatreschen Ustalten feelen. A Fäll vun Urgencen (Stéchwuert Burn-out an Depressioun mat Suizidgefor) musse Leit a verschiddene Fäll nees Heem geschéckt ginn, obwuel si do net higehéieren an eigentlech am Spidol misste gehollef kréien.
An dësem Kontext fuerderen d’Piraten:
Lëtzebuerg importéiert de gréissten Deel vu senge Medikamenter aus der Belsch, aner Länner maachen hei just e ganz klengen Undeel aus. Wann et dann zu engem Enkpass oder enger Rupture vum Stock kënnt, da sti vill Patiente virum Problem, dass si ob emol een anert Medikament sollen huelen, dat zwar änlech, awer net ëmmer komplett selwecht ass.
Hei muss Lëtzebuerg méi Viraussiicht beweisen an sou séier wéi méiglech, an net réischt fir fréistens 2030, een nationaalt Lager schafen, wou och ëmmer eng gewëss Quantitéit vun allen zu Lëtzebuerg disponibel Medikamenter ka stockéiert ginn. Vun dësem zentrale Lager ginn dann och d’Apdikten am ganze Land beliwwert, esou dass och keng Gefor besteet, dass hei Medikamenter ongenotzt am Lager leie bleiwen.
Mir setzen dowéinst dofir an:
Haut si vill Leit, déi vun enger rarer oder chronescher Krankheet betraff sinn, ze dacks op sech eleng gestallt. Si sinn dacks mat der Situatioun iwwerfuerdert, hunn zum Deel heefeg e jorelaange Leidenswee hannert sech, bis se endlech eng Diagnose kruten, a wëssen net, wou si déi Hëllef kréien, déi se bei hirem Krankheetsbild brauchen.
Grad bei rare Krankheete kann de Generalist oder d’Generalistin dës Orientatioun och net virhuelen, well dofir dacks dat spezifescht Fachwësse feelt, fir dem Patient hei eng gutt Berodung an Orientatioun zoukommen ze loossen. Dowéinst wenden sech vill Betraffener un Associatiounen, an der Hoffnung, do Hëllef ze fannen. Dëst ass natierlech net verwerflech, ass awer och net ideal, well dës um Niveau vun der Gesondheetskeess kee Pouvoir hunn. Betraffener mussen awer grad hei besser encadréiert ginn.
Dowéinst setze mir eis dofir a fir eng Cellule bei der Gesondheetskeess ze schafen, wou Leit schaffen, déi op chronesch a rare Krankheete spezialiséiert sinn. Dofir musse rare Krankheete méi séier vun der Gesondheetskeess unerkannt ginn. Fir ee méi séieren Diagnostik ze assuréiere muss awer och méi enk mam Ausland zesummegeschafft ginn, well mir net ëmmer all spezialiséierten Dokter hei zu Lëtzebuerg kënnen hunn.
Mir setzen eis dofir a fir:
Och am Beräich vun de Kanner a Jugendlecher gëtt et de Moment verschidde Problemer, déi séier misste behuewe ginn. Dozou gehéieren den Depistage bei de Neigebuerenen. Hei gëtt zu Lëtzebuerg just op siwe Krankheete getest, obwuel et d’Méiglechkeete ginn, fir nach op méi Krankheeten ze testen. An villen anere Länner ginn elo scho bei esou Tester standardiséiert no méi wéi 20 verschiddene Krankheete gesicht. Mat engem méi groussen Depistage kéinte verschidde Krankheete vill méi séier erkannt ginn.
Dann gouf viru kuerzem an der Sëtzung zu enger Petitioun dorop opmierksam gemaach, dass mir am Beräich vun der Kanneronkologie vill Servicer an Traitementer hei am Land guer net ubidden, obwuel mir längst d’Zuelen erreecht hunn, déi eng richteg Kanneronkologie hei am Land géif justifiéieren. Dofir misst dann awer och nach en Drëtten, op Kanner spezialiséierte Kriibsdokter, agestallt ginn.
Et sinn nach ëmmer vill ze vill Jonker, déi scho frei mam Konsum vun Alkohol, Drogen an Zigaretten ufänken. Den Hannergrond ass dacks d’Bedürfnis, fir zu engem Grupp dozou ze gehéieren, oder d’Hoffnung privat Problemer domat ze léisen andeem si sech selwer betäuben. Hei muss méi an d’Präventioun investéiert ginn. Et muss sech d’Zil gesat ginn, fir dass kee Kand a kee Jugendleche mat dem Konsum vun dëse Produiten ufänkt, well déi aktuell Mesure ginn de Moment leider nach laang net duer.
Och am Beräich vun der Jugendpsychiatrie muss nach vill geschéien. Hei feelt et souwuel um néidege Personal wéi och un Offeren am Extrahospitalier. Fir dës Penurie beim Personal ze bekämpfe musse spezialiséiert Diplomer an Zesummenaarbecht mat der Uni.lu ugebuede ginn. Hei dierfe keng Ofstrécher bei der Ausbildung an der Formatioun vum Personal gemaach ginn, dowéinst muss eng entspriechend Offer och hei am Land ugebuede ginn.
Mir setzen eis an:
Hei zu Lëtzebuerg ginn et nach ëmmer ganz vill Fäll vu sexuell iwwerdrobare Krankheeten. De Grond dofir ass eng net ausräichend Präventioun an Opklärung. Eng ongewollte Schwangerschaft ass fir déi betraffe Fraen eng ganz schwéier Situatioun. Si mussen eng wichteg Entscheedung treffen, déi wäitreechend Konsequenze fir hiert Liewen huet. Net ëmmer entscheet sech eng Fra dofir, d’Kand ze behalen a wëll dowéinst eng Ofdreiwung virhuele loossen. Grad méi jonk Fraen, déi zum Beispill nach an d’Schoul ginn oder studéieren an iwwert hier Eltere verséchert sinn, hunn awer Angscht, dass duerch eng Ofrechnung vun der Gesondheetskeess hir Entscheedung bekannt gëtt an si méiglech Konsequenze fäerte mussen.
Mir setzen eis dofir an:
Vill Frae wëllen hiert Kand net an enger Maternité op d’Welt bréngen, well si sech do aus verschiddene Grënn net wuel fillen oder an der Vergaangenheet schlecht Erfarunge gemaach hunn. Dësen Eltere muss een et erméiglechen, fir d’Kand an engem Gebuertshaus op d’Welt ze bréngen, ouni dass dobäi onnéideg Risike fir Mamm a Kand a Kaf musse geholl ginn, och wann eng direkt medezinesch Betreiung do net esou méiglech ass wéi an enger Maternité. Dofir brauche mir e kloren Kader a Richtlinnen, fir eng méiglechst grouss Sécherheet ze assuréieren, an dës Gebuertshaiser misste geografesch an iwwert eng enk Zesummenaarbecht un eng Maternité ugebonne ginn, am Fall wou eppes bei der Gebuert sollt schif goen.
Haut ginn et vill ze laang Waardezäite bis ee ka bei een Aarbechtsdokter goen, oder een Aarbechtsdokter eng Kontroll ka maachen. Fir eis muss de System vun den Aarbechtsdokteren ëmorganiséiert ginn a méi regional funktionéieren. Dofir brauch et natierlech och méi Dokteren. Dës kënnen nëmmen duerch eng Revalorisatioun erëm an de Beruff kommen, fir esou de gudde Fonctionnement vun dem System ze sécheren. Och muss gekuckt ginn, wat fir Tâchen haut nach Sënn maachen, a wou kéint Zäit deblockéiert ginn, fir aner Aufgabe besser kënnen nozekommen. Am Géigenzuch ass et wichteg, dass Patienten an d’Dokteren Accès zu den Analyse vum Kontrolldokter kréien, fir esou sech kënnen ee méi komplett Bild ze maachen an ze decidéiere wat déi nächst Schrëtt sinn.
Dofir sti mir Pirate fir:
D’Pandemie huet eis deelweis gewisen, dass mir an Europa duerchaus kënnen zesumme schaffen, wann mir da wëllen, eis anerersäits awer och gewisen huet, dass Solidaritéit awer leider net ëmmer eis gréisste Stäerkt ass.
Europa huet am Géigesaz zu Amerika oder England net den Export vu Covid-Vaccinen an aner Länner gestoppt. Mee de Covid-19 Vaccin ass net gläichméisseg op der Welt verdeelt ginn. Wärend aner Länner eréischt bei 2% geimpfte Bevëlkerung war, hu mir hei zu Lëtzebuerg scho misste Vaccin ewech geheien.
Generell stellen d’Piraten sech dem aktuelle Fonctionnement vum Patentrecht entgéint. D’Patentéiere vun Trivialitéiten oder souguer Blockade vum Fortschrëtt duerch Patenter soll ënner allen Ëmstänn verhënnert ginn. Aus dëse Grënn schwätzen sech d’Pirate géint Als Ersatz fuerdere mer den Opbau vun alternative Methode mam Zil Innovatioun ze fërderen andeems Ureizer geschafe ginn.
Mir gesinn d’Patenter oft als Brems vum Fortschrëtt an der Produktivitéit. D’Covid Kris huet kloer gewisen, dass d’Patenter kënne Liewe kaschten. D’Patent dierf net de Business sinn.
Dofir fuerdere mir Piraten: